در دنیای طراحی سه‌بعدی، نرم‌افزارهایی مانند تری دی مکس به عنوان ابزارهایی قدرتمند برای ساخت مدل‌های سه‌بعدی شناخته می‌شوند. در این نرم‌افزار، آبجکت‌ها (مدل‌های سه‌بعدی) به اشکال و فرمت‌های مختلفی ذخیره می‌شوند. این آبجکت‌ها ممکن است از منابع مختلفی مانند وب‌سایت‌ها و فروشگاه‌ها، به‌ویژه فروشگاه‌های آنلاین آبجکت‌های سه‌بعدی مانند فروشگاه معمارآنلاین، دانلود شوند. انتخاب فرمت مناسب برای ذخیره و استفاده از این مدل‌ها در تری دی مکس از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله، به بررسی انواع فرمت‌های محبوب برای آبجکت‌های تری دی مکس و مزایا و معایب هر کدام می‌پردازیم.
فرمت‌های رایج آبجکت در تری دی مکس
-
فرمت .max (Max File)
این فرمت، فرمت پیش‌فرض نرم‌افزار تری دی مکس است و معمولاً فایل‌هایی که در این نرم‌افزار ساخته می‌شوند، با این پسوند ذخیره می‌شوند. فایل‌های با پسوند .max قابلیت ذخیره تمام اطلاعات مربوط به مدل سه‌بعدی را دارند، از جمله متریال‌ها، تکسچرها، نورها و انیمیشن‌ها. این فرمت برای پروژه‌هایی که فقط در تری دی مکس استفاده خواهند شد، مناسب است.مزایا:
تمام جزئیات و تنظیمات مدل را حفظ می‌کند.
قابلیت ویرایش آسان و کامل در داخل نرم‌افزار تری دی مکس.
معایب:
تنها در نرم‌افزار تری دی مکس قابل استفاده است و نمی‌توان آن را در سایر نرم‌افزارها باز کرد.
-
فرمت .obj (Wavefront Object)
فرمت .obj یکی از فرمت‌های بسیار محبوب برای ذخیره مدل‌های سه‌بعدی است که در بسیاری از نرم‌افزارهای گرافیکی و سه‌بعدی از جمله تری دی مکس پشتیبانی می‌شود. این فرمت بیشتر برای ذخیره هندسه مدل‌ها (شکل‌های سه‌بعدی) استفاده می‌شود و معمولاً برای انتقال مدل‌ها بین نرم‌افزارهای مختلف به کار می‌رود.مزایا:
قابل استفاده در بسیاری از نرم‌افزارهای سه‌بعدی مانند Blender، Maya، Cinema 4D و غیره.
پشتیبانی از متریال‌ها و تکسچرها.
معایب:
فاقد اطلاعات خاص نرم‌افزاری مانند انیمیشن‌ها و نورها.
برای پروژه‌های پیچیده‌تر و دارای جزئیات زیاد مناسب نیست.
-
فرمت .fbx (Filmbox)
فرمت .fbx توسط شرکت Autodesk توسعه یافته است و یکی از فرمت‌های محبوب برای انتقال داده‌های سه‌بعدی بین نرم‌افزارهای مختلف است. این فرمت به‌ویژه برای مدل‌هایی که شامل انیمیشن، نورپردازی و متریال‌های پیچیده هستند، بسیار مناسب است. در تری دی مکس نیز از این فرمت می‌توان برای وارد کردن و ذخیره‌سازی آبجکت‌ها استفاده کرد.مزایا:
قابلیت ذخیره انیمیشن‌ها، نورها، دوربین‌ها و متریال‌ها.
پشتیبانی گسترده در نرم‌افزارهای مختلف.
معایب:
در بعضی موارد، ممکن است فایل‌های .fbx دچار مشکلاتی در تبدیل متریال‌ها و تکسچرها شوند.
حجم فایل‌های .fbx معمولاً بیشتر از فرمت‌های دیگر است.
-
فرمت .3ds (3D Studio)
فرمت .3ds یکی از قدیمی‌ترین فرمت‌های موجود برای ذخیره مدل‌های سه‌بعدی است که به‌ویژه در تری دی مکس مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فرمت به‌طور معمول برای ذخیره مدل‌های سه‌بعدی ساده‌تر و سبک‌تر به کار می‌رود و در برخی از پروژه‌های قدیمی‌تر یا مدل‌هایی که نیاز به انیمیشن‌های ساده دارند، کاربرد دارد.مزایا:
فایل‌های سبک و مناسب برای مدل‌های ساده.
پشتیبانی از انواع متریال‌ها و تکسچرهای 2D.
معایب:
عدم پشتیبانی از برخی ویژگی‌های پیشرفته مانند انیمیشن‌های پیچیده و شبیه‌سازی‌ها.
حجم فایل‌ها به نسبت بزرگ‌تر از مدل‌های مشابه در فرمت‌های جدیدتر.
-
فرمت .stl (Stereolithography)
این فرمت بیشتر برای چاپ سه‌بعدی استفاده می‌شود و معمولاً برای مدل‌های هندسی که نیاز به دقت بالایی دارند، به کار می‌رود. فرمت .stl از جمله فرمت‌هایی است که به طور گسترده در صنایع چاپ سه‌بعدی کاربرد دارد و می‌توان آن را به راحتی در نرم‌افزار تری دی مکس وارد یا از آن خروجی گرفت.مزایا:
مناسب برای چاپ سه‌بعدی.
حجم فایل‌ها معمولاً کم است و ساده است.
معایب:
فاقد اطلاعات متریالی یا رنگ‌ها.
فقط برای مدل‌های هندسی قابل استفاده است.
-
فرمت .dae (Collada)
فرمت .dae که به عنوان Collada شناخته می‌شود، یک فرمت منبع‌باز است که توسط گروهی از شرکت‌ها برای به اشتراک‌گذاری داده‌های سه‌بعدی ایجاد شده است. این فرمت معمولاً برای ذخیره‌سازی مدل‌ها، انیمیشن‌ها، متریال‌ها و تکسچرها استفاده می‌شود و در تری دی مکس نیز به راحتی قابل وارد کردن است.مزایا:
پشتیبانی از انیمیشن‌ها، متریال‌ها و تکسچرها.
فرمت باز و رایگان.
معایب:
ممکن است در برخی نرم‌افزارها با مشکلات ناسازگاری مواجه شود.
چگونه فرمت مناسب انتخاب کنیم؟
برای انتخاب فرمت مناسب برای ذخیره‌سازی و انتقال مدل‌ها در تری دی مکس، ابتدا باید نیاز خود را بررسی کنید. اگر شما نیاز به انتقال مدل به نرم‌افزارهای دیگر یا برای چاپ سه‌بعدی دارید، فرمت‌هایی مانند .obj و .stl می‌توانند گزینه‌های خوبی باشند. اما اگر قصد دارید مدل‌های پیچیده‌ای با انیمیشن و نورپردازی در تری دی مکس نگه‌داری کنید، فرمت‌های .max و .fbx می‌توانند مناسب‌تر باشند.
نتیجه‌گیری
انتخاب فرمت مناسب برای ذخیره‌سازی آبجکت‌ها در تری دی مکس به نیاز پروژه، پیچیدگی مدل و نوع نرم‌افزارهایی که قصد استفاده از آن‌ها را دارید، بستگی دارد. با انتخاب فرمت مناسب، میتوانید به بهترین نحو از مدل‌های خود استفاده کنید و پروژه‌های خود را به‌راحتی در نرم‌افزارهای مختلف به اشتراک بگذارید. برای دانلود و خرید آبجکت‌های سه‌بعدی با فرمت‌های مختلف، فروشگاه معمارآنلاین گزینه‌های بسیاری را برای شما فراهم کرده است.