ساعت مچی (به انگلیسی: Watch) گونه‌ای از ساعت است که به مچ دست بسته می‌شود. ساعت مچی یک ساعت قابل حمل است که توسط یک فرد حمل یا پوشیده می‌شود. این وسیله طراحی شده تا علیرغم حرکات ناشی از فعالیت‌های شخصی، کارکردی مداوم داشته باشد. یک ساعت مچی به گونه‌ای طراحی شده‌است که در اطراف مچ دست قرار می‌گیرد و توسط بند ساعت یا انواع دیگر دستبند، از جمله بندهای فلزی، بندهای چرمی یا هر نوع دیگر دستبند، به دست وصل می‌شود. یک ساعت جیبی برای شخصی طراحی شده‌است که بتواند آن را جیب خود حمل کند که اغلب به یک زنجیر وصل می‌شود. در گونه‌های جدید بر روی ساعت مچی‌ها علاوه بر زمان، تاریخ (روز، ماه و سال) و امکانات دیگر نیز وجود دارد. به طور کلی ساعت‌های مچی را در نگاه اول می‌توان به دو دسته ساعت مکانیکی و ساعت کوارتز طبقه‌بندی کرد. ساعت‌های کوارتز دارای یک موتور هستند که به وسیلهٔ باتری کار کرده و ساعت‌های مکانیکی دارای موتور با ساختار مکانیکی هستند و به باتری احتیاجی ندارند.
انواع ساعت مچی بر اساس سبک و استایل
این طبقه‌بندی به جذابیت بصری کلی ساعت مربوط می‌شه. این که آیا ساعتی که انتخاب کردین برای استفاده روزمره مناسب به نظر می‌رسه یا در موقعیت‌های رسمی می‌شه ازش استفاده کرد.
ساعت مچی کژوال
درست مثل لباس، ساعت‌های کژوال(Casual) و مناسب استفاده روزمره، از نظر سبک، رایج‌ترین ساعت‌ها هستن. ساعت‌های کژوال احتیاج به مراقبت ویژه‌ای ندارن و برای استفاده هرروزه شما طراحی شدن. به همین دلیل بادوام و مقرون به صرفه هستن. اگر قصد دارین برای فردی که با هم صمیمی نیستین به عنوان هدیه، ساعت تهیه کنین؛ ساعت‌های کژوال بهترین انتخاب برای این موقعیت‌ها هستن.
ساعت مچی رسمی
برخلاف سبک کژوال، ساعت‌های رسمی برای موقعیت‌هایی مثل جلسات کاری و محیط‌های رسمی مناسب هستن. این ساعت‌ها به طور کلی ساده و درعین حال ظریف‌اند تا استایل رسمی شما رو تکمیل کنن. از طرفی یک ساعت رسمی معمولا به گونه‌ای طراحی می‌شه که به راحتی زیر آستین پیراهن و کت پنهان بشه. این ساعت‌ها قرار نیست توجه‌ها رو به خودشون جلب کنن اما هماهنگی اون‌ها با کیف، کمربند و یا کفش شما می‌تونه در داشتن یک ظاهر بی‌نظیر، تاثیر زیادی داشته باشه. برای ساده نگه داشتن ظاهر، ساعت‌های رسمی معمولا فقط عقربه ساعت‌شمار و دقیقه‌شمار دارن. در حالی که این سبک ساعت‌ها برای کارمندان ادارات و وکلا اننخاب خوبی هستن، معمولا مورد توجه مینیمالیست‌ها هم قرار می‌گیرن.
ساعت مچی فشن
همه در مورد تعریف دقیق ساعت‌های فشن، هم عقیده نیستن. اما به طور کلی برای تعریف اون‌ها می‌تونیم به تولیدات برندهایی اشاره کنیم که در ساعت‌سازی تخصص خاصی ندارن و صرفا در حال تولید پوشاک و اکسسوری هستن. ساعت‌های فشن معمولا به جای توجه به کیفیت و تاریخچه ساخت به دلیل شهرت برند سازنده فروخته می‌شن. شرکت‌های سازنده این نوع سبک ساعت، معمولا روی زیبایی‌شناسی و برندسازی متمرکز شدن و از مواد اولیه مقرون به صرفه برای تولید ساعت‌های فشن استفاده می‌کنن. ساعت‌های مایکل کورس(Michael Kors)، گوچی(Gucci)، هوگو باس(Hugo Boss) و امپریو آرمانی(Emporio Armani) همه نمونه‌های از ساعت فشن هستن.
ساعت مچی لوکس
ممکنه بحث زیادی بر سر این موضوع که «لوکس» واقعا یک سبک خاص از ساعت به حساب میاد یا این که شهرت برند تجاری، لوکس بودن رو تعیین می‌کنه وجود داشته باشه. با این حال قطعا اختلاف معنی داری بین ساعت‌های لوکس و فشن وجود داره. ساعت‌های لوکس عموما توسط برندهایی ساخته می‌شن که سابقه طولانی در ساعت‌سازی دارن. همچنین برخی از این برندها با استفاده از قطعات گرانبها مثل الماس و طلا، محصولات خودشون رو لوکس معرفی می‌کنن. شاید براتون جالب باشه که اکثر ساعت‌های لوکس ساخت کشور سوئیس هستن. برندهایی مثل رولکس(Rolex) و هابلوت(Hublot) از تولیدکنندگان شناخته شده‌ی سبک ساعت لوکس هستن.
تاریخچه‌ی مختصر ساعت
انسان همواره برای اداره‌ی امور مربوط به زندگانی و فعالیت‌های آیینی‌اش به اندازه گیری زمان نیاز داشته است. در حدود 5 هزار سال پیش مصری‌ها ساعت‌های خورشیدی را اختراع کردند. صفحات دواری که دوره‌های زمانی با خطوطی بر روی آن مشخص شده بود. صفحه‌ی مندرج ساعت‌های خورشیدی الگوی اصلی طراحی ساعت‌های آنالوگ امروزی است. درک زمان به وسیله‌ی ساعت خورشیدی به نور بستگی مستقیم داشت و تنها در طول روز قابلیت استفاده داشت. اولین ساعتی که وابسته به نور نبود، ساعت‌های آبی هستند. و به دنبال آن ساعت‌های شنی، شمعی و در نهایت در قرن چهاردهم میلادی ساعت‌های چرخ دنده‌ای اختراع شدند. ساعت‌های چرخ دنده‌ای اولین ساعت‌های مکانیکی به معنای امروزی و نیای ساعت‌هایی‌ست که اکنون مورد استفاده‌ی ماست. تا این زمان ساعت‌های ساخته شده بسیار بزرگ بودند و به راحتی جا به جا نمی‌شدند. این ساعت‌ها به عنوان وسایل لوکس و زینتی یا در دست اشراف در کاخ‌ها بودند یا زینت بخش اماکن مهم نظیر کلیساهای جامع و بازارها. در واقع ساعت چیزی نبود که در دسترس همه قرار بگیرد. قابل ذکر است تا رونق گرفتن ساعت در نزد عموم مردم شغلی به نام ساعت ساز وجود نداشت. ساخت ساعت از مهارت‌ها و وظایف قفل‌سازها بود. در قرن پانزدهم و با پیشرفت امکانات سخت‌افزاری به شکل گسترده و ظریف‌تر تغییر و تحولات مهمی در صنعت ساعت سازی رخ داد. فنر سیم پیچ جایگزین آونگ‌های یزرگ و سنگین شدند و ساعت‌ها از نظر اندازه کوچک‌تر شدند. در سال 1673 کریستین هویگنس اولین ساعت قابل حمل را با فنر مارپیچ تولید کرد و به این ترتیب راه برای تولید ساعت‌های کوچک و ارزان برای عموم مردم هموار شد.
تولد ساعت مچی
حدود 100 سال بعد از ساخت ساعت هویگنس، در سال 1812 آبراهام لوئی برگو اولین ساعت مچی جهان را برای ملکه کارولین مورات –خواهر ناپلئون بناپارت- ساخت. این ساعت اولین ساعتی است که با بند به مچ دست متصل می‌شد، پیش از آن ساعت‌های بندی یا زنجیری متداول بود. مردان این ساعت‌ها را در جیب کتشان می‌گذاشتند و زنان چون گردنبند از گردن خود آویزان می‌کردند. ساعت مچی به آرامی به زندگی اجتماعی راه یافت و در اواخر قرن نوزدهم به یک عنصر مهم در ظاهر هر فردی تبدیل شد. به ویژه ساعت مچی با تزئینات جواهرگونه، از اهمیت زیادی در میان جواهرات زنان داشت. در اوایل قرن بیستم مردان هنوز ساعت‌های زنجیری که در جیب‌هایشان نگه داری می‌شد را ترجیح میدادند. اما خیلی زود مشخص شد که حرکت ظریف بیرون آوردن ساعت از جیب در هر شرایطی عملی نیست. به همین دلیل آلبرتو سانتوس دومونت به دوست خود لوئیس کارتیه سفارش ساخت ساعتی را داد که کاربرد آسانی داشته باشد. Cartier Santos به عنوان اولین ساعت مچی مردانه در سال 1904 متولد شد. این ساعت مچی بسیار مورد توجه قرار گرفت و نمونه‌های مشابهی از آن ساخته شد، از جمله ساعت‌های معروف خلبانی.
جنگ جهانی اول و توسعه ساعت‌های مچی
در سال 1914 جنگ جهانی اول باعث شد که ساعت‌های مچی جدید به دلیل سهولت استفاده از سوی نیروهای نظامی و عملیاتی طرفین درگیر در جنگ بسیار متداول شوند. رواج استفاده از ساعت مچی بازار آن را با تحولات گسترده روبرو کرد. افزایش تقاضا و افزایش سرمایه رشد و پیشرفت صنعت ساعت‌سازی را متحول کرد. ساخت ساعت‌های تخصصی در صنعت کشتیرانی و هوانوردی یکی از مهمترین دستاوردهای این دوران است. با این اوصاف نزد مردم عادی هنوز ساعت‌های زنجیری محبوب است و تنها عاملی که منجر به ترجیح ساعت مچی به ساعت زنجیری شد توسعه‌ی سریع ساعت‌های مچی بود. پس از جنگ نظامی‌هایی که به استفاده از ساعت‌های جدید عادت کرده بودند در زندگی روزمره هم از آنها استفاده می‌کردند. ساعت‌های مچی به دلیل کاربرد اولیه‌شان در جنگ عمدتا ضد ضربه و ضد خش بودند این کیفیات منجر به روی آوردن مردم در شغل‌ها و پایگاه‌های اجتماعی گوناگون به ساعت‌های جدید شد. پس از این اقبال عمومی سرعت در پیشرفت تکنولوژی‌های به کار رفته در انواع ساعت مچی افزایش پیدا کرد.
شتاب در توسعه‌ی ساعت مچی
در سال 1920 اولین ساعت مکانیکی با موتور اتوماتیک ساخته شد و در سال 1926 اولین ساعت ضد آب توسط مکپانی رولکس عرضه شد. در سال 1931 برای اولین بار ساعتی به بازار آمد که نیروی محرکه‌ی آن نه نبض بلکه باتری بود. این معنای تولد ساعت‌های موتور کوارتز است.
مدل‌های اولیه ساعت کوارتز به منابع تغذیه سنگین و بزرگ نیاز داشتند. این ساعت‌ها گرانقیمت بودند و در تعداد محدود صرفا برای پژوهش‌های علمی ساخته می‌شدند. با پیشرفت تکنولوژی در زمینه مواد نیمه رسانا که زمینه را برای ساخت باتری هموار کرد، جهان ساعت‌های کوارتز نیز دگرگون شد. باتری‌های کوچک به عنوان منابع تغذیه‌ای جدید در ساعت‌ها به کار گرفته شدند. کمپانی‌های بزرگ ساعت ساز نظیر پتک فیلیپ و سیکو دست به تولید گسترده ساعت‌های کوارتز زدند. اما هنوز این ساعت‌ها به نسب ساعت‌های مکانیکی قدیمی گرانتر بودند و تنها تعداد معدودی از افراد قادر به خریداری آنها بودند. در سال 1970، سیکو با اصلاح موتور ساعت‌هایش و همچنین به کارگیری مواد ارزان‌تر، اولین مدل ساعت کوارتز ارزان قیمت خود را عرضه کرد. استقبال از ساعت‌های کوارتز بحران جدی برای شرکت‌های قدیمی که ساعت مکانیکی تولید می‌کردند به وجود آورد. بسیاری از این کمپانی‌ها از رده‌ی رقابت کنارگذاشته شدند و اعلام ورشکستگی کردند، و شرکت‌های باقی مانده خود را با تکنولوژی روز وفق دادند.
ساعت مچی و زمانه‌ی ما
از 1980 تا به امروز بازار ساعت مچی ثبات‌یافته و به آهنگ پیشرفت خود ادامه می‌دهد. ساعت‌های کوارتز همچنان محبوب‌ترین ساعت‌های جهان‌اند، ساعت‌های مکانیکی نیز همچنان محبوب هستند و بسیاری از شرکت‌های ساعت سازی، ساعت‌های گرانقیمت خود را تنها با موتورهای مکانیکی عرضه می‌کنند. رقابت در جهان ساعت مچی متمرکز است بر طراحی و امکانات گاه‌شماری و کرونوگراف‌های جدید. ساعت‌ها امروزه دیگر وسیله‌ای صرف برای آگاهی از زمان نیستند. کاربردهای جدید ساعت مچی در علوم مختلف ساعت مچی را به جز جدا نشدنی زندگی بشر تبدیل کرده است. مسیر پیشرفت همواره پیش روی صنعت ساعت‌سازی قرار دارد. ساعت اتوماتیک، ساعت‌های دیجیتال، ساعت‌های اتمی، اسمارت واتچ‌ها ساعت را به چیزی فراتر یک زمان‌شمار صرف تبدیل کرده‌اند. امروزه با هر سلیقه‌ای و با هر بودجه‌ای که داشته باشید، بی‌شک با طیف وسیع و متنوعی از ساعت‌ها روبرو خواهید بود.