فیلترینگ چیست؟

 

فیلترینگ محتوا چیست؟

 Content Filtering چیست؟ اینترنت مجموعه ای از میلیاردها محتوا است که در قالب آیتم های مختلفی در کنار هم قرار گرفته اند ، این مجموعه محتوا انواع و اقسام مختلفی را شامل می شوند که از جمله آنها می توانیم به فایل ، ویدیو ، صفحات وب ، صوت و تصویر و ... اشاره کنیم ، همه اینها محتوا هستند و محتوا طبیعتا می تواند بر اساس تعاریف مختلف مفید یا مضر باشد. فرآیند Content Filtering یا فیلترینگ محتوا در واقع شامل عملیات هایی است که برای جلوگیری از دسترسی به یک سری از این محتواها که برای شرکت ، سازمان یا حتی فرهنگ یک کشور ممکن است مضر باشند ، می باشد.

اینکار هم می تواند بصورت سخت افزاری و هم می تواند بصورت نرم افزاری انجام شود. بسیاری از محتواهایی که در شبکه اینترنت وجود دارند می توانند به افراد از لحاظ فرهنگی و حتی رفتاری تاثیر منفی و چه بسا تاثیر مضر بگذارند بنابراین باز کردن و حتی دسترسی به این محتویات بایستی فیلتر شده و اجازه دسترسی به آنها داده نشود. معمولترین محتواهایی که در فضای اینترنت فیلتر می شوند شامل فایل های اجرایی ، ایمیل ها و وب سایت ها هستند .
Content Filtering هم مثل آنتی ویروس ها دارای یک پایگاه داده از اطلاعاتی است که باید بررسی شده و بر اساس آنها تصمیم گیری انجام شود.

یک سخت افزار یا نرم افزار فیلترینگ محتوا بر اساس داده هایی که در این پایگاه داده وجود دارد می تواند آلوده بودن و مضر بودن یک محتوا را تشخیص و بصورت خودکار جلوی باز شدن آن را بگیرد. در ساده ترین نوع فیلترینگ محتوا کاراکترهایی که در صفحات وب وجود دارند با کاراکترها و کلماتی که در پایگاه داده وجود دارند مقایسه شده و در صورت وجود تشابه جلوی دسترسی به صفحه وب سایت مربوطه توسط سخت افزار یا نرم افزار فیلترینگ محتوا گرفته می شود.

 

 

امروزه تجهیزات فیلترینگ محتوا هم بصورت مجزا و هم بصورت ترکیب شده با فایروال های اینترنتی بصورت UTM ارائه می شوند ، در واقع این نوع تجهیزات از لحاظ امنیتی بسیار می توانند از آلودگی شبکه های ما جلوگیری کنند. البته این تنها استفاده از تجهیزات فیلترینگ محتوا نیست ، برخی از سازمان ها از این تجهیزات برای جلوگیری از نشت اطلاعات و خروج غیرقانونی اطلاعات استفاده می کنند و در صورتیکه سیستم تشخیص بدهد که محتوایی محرمانه در حال خارج شده از طریق لینک ارتباطی است جلوی آنرا می گیرد.

امروزه فیلترینگ در کشور عزیزمان ایران بیشتر در حوزه وب سایت های حاوی محتوای خلاف شرع ، وب سایت های آلوده به کدهای مخرب و وب سایت های حاوی اطلاعات مخرب سیاسی و ... می شود که طبیعت هر کشوری است که بر اساس سیاست های داخلی کشور اقدام به فیلتر کردن محتوا بکند اما این تنها در ایران نیست وجالب است بدانید که بیشترین فیلترینگ و محدودیت های دسترسی به اینترنت در کشور چین وجود دارد.

از فیلترینگ محتوا به عنوان فیلترینگ اطلاعات یا Information Filtering هم یاد می شود ، حتی اگر در لایه کشوری هم این امر صورت نگیرد در لایه خانگی برای والدین و کنترل کردن دسترسی کودکان به محتویات مناسب در اینترنت نیز قابل استفاده است و حتی شما در مرورگرهای ساده اینترنتی خود نیز می توانید فیلترینگ محتوا را داشته باشید. فیلترینگ اکثرا در دو لایه مهم وب فیلترینگ یا فیلتر کردن صفحات وب و همچنین ایمیل فیلترینگ یا فیلتر کردن ایمیل ها برای جلوگیری از وارد شدن spammer ها مورد استفاده قرار می گیرد.

سالها پیش وقتی شما در فضای اینترنت به عنوان یک Web Master یا مالک وب سایت مشغول به فعالیت بودید و برای مثال می خواستید در یک پاراگراف متن علامت XXX را قرار بدهید ، این سه کاراکتر در کنار هم باعث می شود که سیستم فیلترینگ محتوا وب سایت شما را به عنوان یک وب سایت Porn شناسایی و فیلتر کند که مشکل بسیاری از Web Master های ما بود ، امروزه تقریبا این مشکل به ندرت یا اصلا به وجود نمی آید با توجه به اینکه فیلترینگ دیگر فقط بر اساس یک کلمه در یک وب سایت تصمیم گیری نمی کند .

در صورتیکه در یک صفحه وب کلمه XXX مشاهده شود ابتدا کل محتویات صفحه بررسی می شوند و در صورتیکه تشخیص داده بشود تعداد کلماتی از این دست زیاد وجود دارد و احتمال اینکه وب سایت از نظر محتوا مشکل دارد بسیار زیاد است و اینجاست که فیلترینگ عمل می کند. در واقع پارامتر چگالی کلمات در فیلتر کردن یک صفحه وب سایت نقش بسیار مهمی دارند. در ضمن اگر وب سایتی تنها یک صفحه مشکل دار داشته باشد این روزها فقط صفحه مورد نظر فیلتر می شود و همه وب سایت به خاطر وجود تنها یک صفحه آلوده فیلتر نخواهند شد مگر اینکه ماهیت کلی وب سایت آلودگی و منافی اخلاق باشد. امیدوارم مورد توجه شما قرار بگیرد. توسینسو باشید.

 

 

ساختار فنی اینترنت ایران

در ساختار ورود اینترنت به کشور و توزیع آن، درگاه‌های ورودی (gateway) اولین نقطه برای ورود هستند. پس از آن، این ترافیک ورودی ازطریق اپراتورهای ثابت و سیار به کاربران نهایی تحویل داده می‌شود. در همین درگاه‌ها، فایروال‌ها و routerهایی وجود دارند که مشخص می‌کنند چه ترافیکی ارسال شود.

با استفاده از همین فایروال‌ها و routerها می‌توان تعیین کرد کدام سایت‌ها دردسترس باشد، کدام‌یک از آن‌ها از دسترس خارج شود، کدام سایت کند باشد، کدام‌یک اختلال داشته باشند، ترافیک کدام سایت ارزان، گران یا نیم‌بها باشد و کدام سایت هیچ محدودیتی نداشته باشد.
پس از ورود اینترنت به کشور، شرکت‌های تأمین‌کننده و ارائه‌دهنده خدمات اینترنت نهادهای واسطی هستند که ارتباط کاربر با درگاه‌های ورود اینترنت را برقرار کرده و وظیفه مدیریت پهنای باند ارتباطی و برقراری ارتباط سخت‌افزاری و نرم‌افزاری کاربران نهایی را بر عهده دارند و به توزیع اینترنت می‌پردازند.

نقطه تبادل اطلاعات اینترنتی (IXP) بخش مهم دیگری در تبادل ترافیک کشورها است. تمامی تأمین‌کنندگان اینترنت، اپراتورها و مراکز داده به این IXPها متصل هستند و ترافیکی که مبدأ و مقصد داخلی داشته باشد ازطریق آن‌ها تبادل می‌شود. این نقاط تبادل نقش موثری در افزایش کیفیت دسترسی مردم به محتوا و خدمات داخلی دارند. با وجود IXPها نقاط دورافتاده کشور نیز از اینترنت برخوردار می‌شوند، کیفیت اینترنت افزایش پیدا می‌کند و هزینه‌های ارتباطی شهروندان کاهش می‌یابد.

IXP در ایران مدل دولتی یا حاکمیتی دارد و شرکت زیرساخت به دلیل منافع ملی و حمایت از محتوا و خدمات داخلی مسئول ایجاد و ارائه سرویس IXP است. بااین‌حال، به‌کارگیری این سرویس در سایر کشورها به شیوه‌های دیگری، مانند ارائه توسط شرکت‌های خصوصی یا مدل انجمنی نیز انجام می‌شود.

 

 

فیلترینگ اینترنت در ایران

فیلترینگ اینترنت در ایران عبارت است از اعمال سانسور، محدودیت و نظارت ساختاریافته و هدفدار بر دسترسی به محتوای وبگاه‌ها و استفاده از خدمات اینترنتی برای کاربران ایرانی.

با افزایش شمار کاربران اینترنت در اوایل قرن بیستم، تعداد کاربران در سال 2013 به 46 میلیون نفر رسید. در همین زمان، فیلترینگ اینترنت در ایران رو به افزایش بوده‌است.

فیلترینگ در ایران بر اساس قوانین مصوب در مجلس شورای اسلامی اعمال می‌گردد[نیازمند منبع] و طیف گسترده‌ای از وبگاه‌های اینترنتی، از پورنوگرافی گرفته تا سیاسی را در بر می‌گیرد. گرچه مسدود کردن دسترسی به وبگاه‌های اینترنتی در ایران جنبهٔ قانونی دارد، اما روند آن، به ویژه برای وبگاه‌های سیاسی و اجتماعی، به درستی مشخص نیست و سیاست‌های آن غیرشفاف است.[نیازمند منبع] یکی از مشاوران قوهٔ قضائیه ایران تعداد وبگاه‌های فیلتر شده تا آبان 87 را پنج میلیون برشمرد

فیلترینگ هیچگاه در ایران متوقف نشده و در تمام دولت‌های نهم تا دوازدهم اجرا شده‌است. ایران به همراه چین، سوریه، بحرین و ویتنام پنج کشور دشمن اینترنت نام گرفته‌ اند.

 

 

مزایا و معایب فیلتـرینگ

 

برخی از مزایای فیلتـرینگ را چنین برشمرده‌اند:

•    مانع افزایش سریع فسادهای اخلاقی
•    کاهش سستی ایمان در جامعه
•    مانع کلاهبرداری‌های کلان اینترنتی
•    مانع گسترش اطلاعات غلط و نادرست
•    مانع زیر سوال رفتن شخصیت اشخاص
•    جلوگیری از ضربه‌های اقتصادی به سازمان‌ها و نهادها

برخی از معایب فیلتـرینگ را چنین برشمرده‌اند:

•    باعث کندی سرعت اینترنت و اتلاف وقت کاربران و قشر تحصیل کرده می‌شود.
•    باعث تضعیف حوزهٔ فناوری اطلاعات و کاربردهای آن در بخش تجارت می‌شود.
•    باعث بی جهت فیلتـر شدن بسیاری از سایت‌های علمی (مخصوصا پزشکی) می‌شود.
•    باعث از بین رفتن حرمت قانون
•    باعث کاهش ارتباطات مفید در سطح جهانی می‌شود.
•    باعث صرف وقت و هزینه‌های بسیار زیاد می‌شود.
•    سبب استفادهی سود جویان برای کاهش امنیت اطلاعات می‌شود.
•    گاهی از انتشار بعضی خبرهای واقعی و لازم برای جامعه جلوگیری می‌کند.

 

 

نهادهای دخیل در فیلترینگ

نهادهای دخیل در فیلترینگ ایران گسترده و ساختاری پیچیده دارند، از جملهٔ نهادهای مهم می‌توان به شورای عالی فضای مجازی، کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، ارتش سایبری جمهوری اسلامی ایران و پلیس فتا اشاره کرد. در این میان رهبر ایران دارای نقشی مهم در تعیین افراد اصلی تأثیرگذار بر نهادهای فیلترینگ دارد.